Кулун тутар 25 күнүтэн саҕалаан муус устар 7 күнүгэр дылы буолан ааспыт “Дьокуускай-Охотскай. Витус Беринг суолунан” экспедиция кыттыылааҕа, Саха сиригэр аатырбыт “Хоту тент” ООО диэн тэрилтэ олохтооччута уонна салайааччыта Афанасий Спиридонович Махатыров айан кэнниттэн үөскээбит санааларынан үллэһиннэ. Бу экспедицияны «Улуу айаннар суолларынан» бырайыак уонна Нуучча географическай обществотын Саха сиринээҕи салаата иилээн-саҥалаан ыыттылар.
Сахалар элбэх аҥардара, йодтара тиийбэтинэн, удамыр сыанаҕа, кыһыл балыгынан элбэхтик, хамаҕатык, аһылыктарыгар туттар тустарыттан Охотскай муораҕа балыктааһыны уонна муора аһын хомуйар биригээдэлэри тэрийиэххэ сөп этэ дии саныыбын. (Наадалаах тэрилтэлэр квоталарын туһанан туран).
Ханнык да оройуоннааҕар саарба (киис), күндү түүлээх суола элбэҕинэн ити сирдэр Саарбаларын түүтэ хара кырымахтаах, улахан аукционнарга үрдүк сыанаҕа барарын учуоттаан, кадровай булчуттар биригээдэлэрин тэрийиэххэ наада.
Таба иититигэр өлгөм аһылыктаах, олус үчүгэй условиялаах, атын улуустартан хааччылыылара олох чугас турарынан, таба иитиитин кэҥэтиэххэ, элбэтиэххэ наада. (Холобур, Дьокуускай куораттан Өлөөн, Усть-Яна, Халыма уо. д. а. улуустардааҕар төһө эмэ чугас).
Киһи атаҕа үктэммэтэх, олох ыраас айылҕалаах сирдэринэн, сиэри тутуһан, сайыҥҥы устуулары тэрийэн, Республика туризм саҥа саҕахтарын арыйыахха сөп эбит.
Кыһыҥҥы вездеходнай турдары тэрийиэххэ сөп. Кыһыҥҥы суолу Охотскай муораҕа тэлэргэ оруннаах дии санаатым.
Охотск бөһүөлэгиттэн күн аайы Хабаровскайга көтөргө ыйы ыйдаан билиэт тиийбэт эбит. Онон Якутск-Охотск самолёт рейсэлэрин арыйыахха наадалаах дии санаатым. Кыра, дьоҕус Авиация өттүн эмиэ үөрэтиэххэ сөп эбит.
Бу хайысхалары барытын биир ситимнээн, биир хайысха оҥордоххо хааччыллыы да өттө табыгастаах, үп-харчы уонна нолуок Республика хааһынатыгар киирэригэр барыыстаах, Сирбитин, айылҕабытын алдьатан, түҥнэри хаһар көмүс промышленноһынааҕар, ордук элбэх барыыһы киллэриэн сөп дии санаатым.
Биһиги бары биир сомоҕо курдук талбыт, Сахабыт Сирин Ил Дархана, айылҕабытын күүстээх промышленность алдьатыытын аччатар санааттан, креативнай экомиканы өрө тутан, атын хайыска сайдыыга саҥа үктэллэннэрдибит. Ол хайысха чэрчитинэн бу этиилэрбин сэргээн, анаалаах Миниистэрдэргэ тылын тириэрдэн, сүбэ-ама, көмө буолуо диэн эрэнэбин.
Афанасий Махатыров, “Хоту тент” ООО салайааччыта
Утум Захаров, Афанасий Махатыров, Дмитрий Никонов хаартыскаҕа түһэриилэрэ
